XML version dated October 16, 2025. © Douglas R. Parks, Indiana University.
92.
Bear's Teeth, the Man
Given Horse Medicine
Ella P. Waters
| ačitaánuʾ sáhniš – wiítA – wituxtaáNAt tUhkaakákAt. |
| anuú noowitiRAsáʾAt waahíniʾ číkuʾ niikohna- waákUx. |
| witiroohuNIhuúʾU AhnuxtsčitákUx. |
| na – noowiteeRAsawiraáʾ – čituúʾuʾ. |
| na – wiítA – áxkUx noowitIhunáhAs. |
| kanawituhneesiíšuʾ niiʾAhnuxtsaátA. |
| tiwenawanú tiwenawanú wehnahnaNAxwé hUhtiísuʾ noowiteehawaátaʾ xaawaarúxtiʾ. |
| xaakaatít noowiteehawaátaʾ. |
| noowitiwaákoʾ xaawaarúxtiʾ šitohnuníkUx. |
| šitaRAxwéʾ atsú koxtohnaaʾiitáWI niinakoótA nuu nakutawiraátA. |
| niiháʾI – nikunootihnaaʾiitáWI – xaakunaáʾuʾ niinakuutaáNA xaawaarútiʾ NIhkunaawihUxítIt nakuNAhuunuúʾA na xaakunaáʾuʾ nakuraanoóku. |
| hawá nakutsUhihkAxaahú nikunoowitihnaaʾiitáWI wenaa- kutsUhiiná kananakuhnaanaawiʾuúʾA nakutsUhiNIhuúNU. |
| hawá noowitihnaaʾiitáWI – niinakuutaáNA – číkuʾ oopiínuʾ tuuku- nakoótA. |
| noowitiwaákoʾ xaawaarúxtiʾ wah škaaʾiišátA nuu tiisunaaniitáWI. |
| noowitiwaákoʾ iiháʾI thaátAt. |
| neešaanírut natsú na tirá. |
| nikutitáweʾ xaakunaáʾuʾ píNUx. |
| wenikunoowitihnaaʾiitáWI nuu wehnawanú. |
| noowitiwaákoʾ – wah toosuuxiRAxtawiraáʾAt. |
| – wah hawá xaawaarúxtiʾ neešiRAxwéʾ niitinatuutuúʾA IškaaʾiišátA xaakaatít číkuʾ kananakuučiišáwatAhtakUx nuunakuú- ʾU xaakaatít. |
| na naaʾiitúxuʾ tihnaaʾiitáWI haáwaʾ. |
| noowitihnaaʾiitáWI xaawaarúxtiʾ niinakoótA nakutawiraátA. |
| noowiteetawiraáʾ na inooWI- šitihnuníkUx siíno. |
| tiwehnaRAhkaaʾiišá tiiháʾI sAhkAhaáhniniʾ noowitíʾAt wiítA niiʾAhniisuxtaaʾiitawíhA xaawaarúxtiʾ tiišá píNUx. |
| nuu weNAhatUhkaátA na inoowitiišá píNUx pakúhtuʾ piNUxpakúhtuʾ. |
| noowitiírut píNUx natsú wetih- naaʾiitáWI – niinakuutaáNA – nakuraáhNA xaakunaáʾuʾ naku- taʾiíNA xehtakhuúnuʾ. |
| natsú tinuxwanú kuNAhúx kutuuxAxaáʾA watoohíʾA. |
| – watoohíʾA – kutuuxAxaáʾA. |
| – kuuNUxaánuʾ – hawá kunuuxAxaáʾA. |
| nuusuuxaawaanuuxukú tsuxtsUhihkAxaawaáhuʾ. |
| na nikutuúʾUt xaakunaáʾuʾ. |
| sápat wenihkuraaNAhkaroóku ničiíšuʾ nooWIšititkáxaʾ – wah NUsuuxá. |
| noowituxčiiRAxkataatút xaawaarúxtiʾ niinuuthú NAhkuwaawaapIsú. |
| nuu noowiti- katáʾAt – niiʾAhnawaákUx. |
| – kaaka- tuhnaaʾiitUxsiíšuʾ. |
| noowituhnanaʾuúhAt niiwenaakaáWI niiwenaakunuunaakaanuúNU xaakunaáʾuʾ. |
| siinó kanawi- tiiWIswóʾ na wewitatsUhiinawísaʾ. |
| hawá noowitihnaaʾiitáWI phiináNIt AhnoonakoótA. |
| witiwaákoʾ xaawaarúxtiʾ nikukooxuú- ʾUt inoošiihUhkatariíNU kooxeetsUhiínaʾ awitaRAsíniʾ. |
| atsú phiináNIt šuxweereetíkuʾ. |
| nikukooxuúʾUt hawá atíštIt kooxeetsUhiínaʾ. |
| sinó tinúxkUx wiítA tatsuuxeéRIt niiʾAhnii- suxkaapaatštíRA xaawaarúxtiʾ. |