XML version dated October 16, 2025. © Douglas R. Parks, Indiana University.
112
Mice Mouths, the Boy
Given Power by the Mice
Dan Howling Wolf
| niinatoxtaakítAt – niiʾAhnačísA – witatoxtaahnaanukaátA niikohniíhiʾ niiʾahnačiisoótA tswaarúxtiʾ. |
| tsu wiináxtš – witiwanúʾ tákuʾ kananaakunúhkUx – čituúʾuʾ wenakunaanunáhAs. |
| tsu nikuwituutaánuʾ číkuʾ nooNAhkuraaWIhkaʾaáhNA skaná nooNAhkuraawihkaʾaáhNA. |
| číkuʾ niikohniíhiʾ číkuʾ tehnuúxAt. |
| tehnuxtaačeéʾIs niiwenaátA nuu niiwenawanú. |
| nooteekaaʾiíšaʾ niiʾAhneetúhkUx. |
| wehnaaWI- sá anoo tákuʾ kanawitiíkUx. |
| noowitiihuNAhpaníNIt čituúʾuʾ wehnaaNIhtakuúwo. |
| wenawanú wenuhnaaweerikú niiʾAhnuuxakaawaáWI ahnoowituxwakaraníWIs sápat tuuháʾ – kaatAhaáhniniʾ – waraákAt AhnačíkAt. |
| wewitiraačeéʾA Ahnoowiteéʾaʾ sápat. |
| noowitiwaákoʾ sápat netčíkAt piiráʾuʾ wešiti- kuunáNAt tiihéʾ nuuxítAt. |
| karuúxuʾ nikuta- tiniNAhkákUx piiráʾuʾ. |
| na weneh- takuúwo nikutiraačítA tiNItčíkAt. |
| na niiwekoh- natuutaaníštA naakuranaʾá – Ištóh – piiráʾuʾ. |
| na noowitiwaákoʾ tinaaríčI wiináxtš čą́ą́ nuu koxtíʾAt. |
| tiiháʾ Ištóh koxtinaniwísAt. |
| nikunootuúta – wiináxtš – nootíʾAt. |
| nuu wenaátA nuu wenaátA wah niiháʾ tiwaákUx taNAhaataakAhčiwihnáhUx. |
| na noo nikuwitíʾIt wah niiʾAhnuuxítAt. |
| wah kaakihneesiíšuʾ -- kaakatuhneesiíšuʾ niikohnáʾIt tinaroóšI karuúxuʾ -- tsu wewitihnaaʾiitáWI sápat na nikutíʾIt na nikuneešaáNAt. |
| nikunootuúta wiináxtš wenaraaNAxwé noowitIhunáx AhnaranaáhNA karuúxuʾ. |
| nootuhnaʾít aa tatiínaʾ aaxuNAsareečiwátI tinaroóšI karuúxuʾ. |
| nikunootuúta nootiraanawaraáNIt na inoowitiiRAhkákUx saakAxIhániʾ. |
| wah tinaroósI nikutatihnaánaʾ. |
| noowitiwaákoʾ wiítA ka noonuhnaánuʾ. |
| tinaroósI nikutatihnaá- naʾ. |
| – nootiroosít – na – nootíʾAt – štoh. |
| nuu – wehnaátA niiʾAhnuuxítAt – nootiwísAt. |
| wewitiíkUx na inoowiteéʾaʾ sápat. |
| aa wetAxkoosšteéRAt weNAxkuhnánaʾa piiráʾuʾ. |
| na – nuukunoowiteéʾaʾ – áxkUx wiítA. |
| nuukunoowitiwiítIt tuuháʾ. |
| WIšitiitiikawiriwiítIt wehnaákUx. |
| wah tsu – wešitaatAsšteehuúʾU – niiwešiNAxkunuutaáNA. |
| wah nikukooxuúʾUt wah číkuʾ wekaakoonaačiteewaahnúxtA číkuʾ niiNAxkuWIskáʾA. |
| – hawá číkuʾ niiNAxkuutaánu číkuʾ kanaaxiraačitéʾ – naawiinakuúnuʾ NAxkoótA číkuʾ xaawaarúxtiʾ NAxkutawaʾuutú. |
| noowitiwaákoʾ wiináxtš nawáh. |
| tuunaákUx – tuuháʾ kUxIhaáhniniʾ – noowiteehuunukaáʾ saákAx. |
| taanoowituhtaʾuúkUt saruuxíniʾ. |
| hawá tuunaákUx noowiteehuunukaáʾ. |
| noowitiwaákoʾ – wah wetaátAt. |
| – wešitAxkoosšteéRAt naáNIt. |
| wah tsu čeésiʾ taanikuwešitataraaʾú. |
| na nikunootuúta wiináxtš – nootíʾAt. |
| – noo- witiwísAt niiʾAhnaraanoótA. |
| číkuʾ weNAhkoótA naawiinakuúnuʾ – sananát – weNAhkohnanaa- hunoóku nooWIšiteeninuuNIhuúʾU. |
| číkú nookanawitaaninuunáʾ NAhkutaʾuutú xaawaarúxtiʾ NAhkutawaʾuutú. |
| weNAhkutawaʾuútI noowitikaništiwísAt. |
| číkuʾ niikooNAhkuúʾU číkuʾ niikooNAhkuutaánu hawá ahnoo- witiraaniwísAt sápat noowituNAhtawaʾuutUxítIt na – niinehkunusteéʾU – číkuʾ kanawitaaninuunaačitéʾ na nooWIšitiítI. |
| uu šikanawiteeninustéʾ wenuutaawaanú. |
| noošohnihnaaʾiitáWI číkú neehuuNIsakaátA kooxee- raačiwátAt. |
| aniwenuutaawaanú nikunootuutAxítIt. |
| noo- witiraačiwátAt niiʾaNUsuúxA. |
| štoh noowitunaačiteewaahnuuxítIt niiNAhkuWIskáʾA. |
| na niiháʾ číkuʾ niikohnuutAxítIt. |
| wah – nooNAhiínaʾ – aniwenaraátA – na – nooWIšitee- niNUxtoosítIt noowehnuutaawaanú. |
| a piiráʾuʾ číkuʾ weNAhkučíkAt saakAxaakaáwa wekohnaáʾ. |
| noowitiraaWIhnuúkAt noowitikoótIt. |
| nooWIšititkároʾ ničiíšuʾ. |
| nikukananitkáʾa saákAx niciíšuʾ. |
| aniwenuutaawaanú noowitiwaaRUxtIhčíwatAt haáwaʾ. |
| na nooWIšitihnánoʾ aniwenaraanátA. |
| nikunoowitIsá nooWIšitinaánu ničiíšuʾ. |
| wehneečinaanuúNU – wenakaanuunawitariisaáNA – saakAxaakaawá nikunootuúta – nootuNAhkatakUxiinihUxítIt. |
| – štoh wekuwituhnaáʾuʾ šohninaáNUhu. |
| hUhtiísuʾ noowituNAh- katakUxí. |
| nikunootuutAxítIt – nooWIšitihkoótIt. |