XML version dated October 16, 2025. © Douglas R. Parks, Indiana University.

115

When Coyote Helped Steal

Horses from the Sioux

Dan Howling Wolf

noowitiitúhkUx  hawá  štoh  noowitiraáNAt  naa-  wiinakuúnuʾ. 
nuu  wehnaraanátA  číkuʾ niikohniíhiʾ  noowiti-  raaníNAt  hiíš. 

nuu  wehnihkahIhníkA  wehnaraaNItkatawiítIt  nuu  Ahnoowiteéʾaʾ  wiítA. 
–  noowiteéʾaʾ. 
–  noowitíʾ  sčiríhtš. 
–  noowititkatáwiitIt  niiʾAhnaraanoótA. 
–  witiwiítIt. 

noowitiwaaWIhtít  nawáh  wetatiínaʾ. 
tatohnaakeeRIšáʾ. 
tičé weNAxtakuúʾU  tiweNAxinaahnaána. 

noowitiwaákoʾ  áxkUx  wah  –  wetatinaahnaanáʾ  číkuʾ  xaawaarúxtiʾ. 
nikunootatinaakAsštíhIt  číkuʾ šiNAtkuuNAhta-  ʾuútI  sanánat. 

noowitiwaákoʾ  sčiríhtš  nawáh  tiiháʾ  tiitúhkUx. 
uu  kaakunaaneešawíhAx  xaawaarúxtíʾ  –  haáwaʾ. 
kaakunaaneešawíhAx  xaawaarúxtiʾ. 
niiháʾ  tiitúh-  kUx. 
kaakeeninuuneešawíhAx. 
wah  koxtíʾAt. 
koxtoh-  naakUhnáʾ. 
koxtohnaahtaʾút  xaawaarúxtiʾ. 

noowitiwáčiʾ  nawáh. 

na  noowitíʾ  sčiríhtš. 
nawáh  –  tiiháʾ  –  tiweNAxtAh-  naanátA  nuukukooxanaahnaáNAt. 
noowitihUsAhaaniítaWI. 
niiháʾ  nikUšikoxkuhnuníkUx. 
NAstaʾuútI  na  niiháʾ  nikuneetehnaáhNAt. 

nikunoowituúta  sčiríhtš. 
noowitiihuununáhAs. 
nuu  wehnaátA  –  noowitičitáʾAt  tsu  –  tinawanú  niineetúhkUx  nuu  –  wehnawanú  –  sčiríhtš  tuutiikaʾá  xaawaarúxtiʾ. 
kanawituuneešawíhAx  niiʾAhnawaaríčI. 
uukaríkAt  niiʾAhneetúhkUx  nikuwitiwaáRIt. 

nootuúta  phiináNIt  nootehniwooxítIt. 
noowitikUxunáRIt  –  niiʾAhnuúta  –  niiʾAhnaaRAh-  nuúkAhu  na  witehnaaWIsítIt. 
nuu  wehnaátA  číkuʾ niikohnaraateéhAt. 
čituúʾuʾ  wehnaahnaaWIsítIt  nootehniNUhát. 
nootuuNAhnáʾAx. 

nuu  áWAx  noowewiteeraawakaahtawáʾ  xaawaarúxtiʾ  –  wetiraanaWIsítIt. 
tikUxuuniriWAtwaáhAt  –  tsu  nootuuNAhnáʾAx. 

nuu  –  wehnaahnátA  nuu  –  wehnaahnoohuuwiraátA  sčiríhtš  noowitíʾAt  niiʾAhnahUsAhaanoótA  niiʾAhnux-  waákA  nuu  šikoxkuhnuníkUx. 

noowiteewakAhuutáʾ. 
wah  wetáʾ. 
wetaahnáʾ  híNAx  xaawaarúxtiʾ. 

wewitikatistátAt. 
–  anuú  wetaahnáʾ. 
–  noowi-  tehnoohuuNIswaátAt  inawaaríčI. 
čeésuʾ  nootikUxuu-  NIswaátAt. 

noowitiwaákoʾ  sčiríhtš  wah  tiweneešiniinaapaáRIt. 
niišiišuuxAhnikaaʾiíšAt. 
aniišiišuuxáNAt  čeésuʾ. 

na  nooWIšitiiNAhnáʾAx. 
nuu  wešohniiNAhnátA  noowitohnaánaʾ. 
parúNIt  šuxtaapóʾ. 

nuu  –  wešohniNAhnátA  –  nooWIšitiNAhniwísAt  niiháʾ. 
–  nikunoowitIsá  witiNAhkakaáxIt. 
–  niiNAhkoos-  šó  niinehkunusteéʾU  –  noowititaáWAt  –  xaawaarúxtiʾ. 
noowituhniwá  –  xaatíštIt. 
noowitíʾIt  –  xaawáčiʾ  na  xaaNAhkatá. 
noowituhnanuuwíš. 

wah  taanikuwituúta  sčiríhtš.